A day never to forget
Op 26 april 1986 stond de wereld heel even stil. Bekend werd dat de kerncentrale van Tsjernobyl was
ontploft... Velen zouden sterven, ter plekke of later aan de gevolgen van straling.
Augustus 2004, Odessa aan de Zwarte Zee. Wat is het leven toch heerlijk. Je gaat op werkvakantie naar de
Oekraïne om eens een ander soort vakantie te hebben maar bij gebrek aan werk wordt het een rondreis door
het land. Vandaag dus Odessa. Een stad van 1,2 miljoen mensen, geen warm water, verschillende Lenin-beelden,
orthodoxe kerken waar het feest van de appel gevierd wordt (wat dat precies inhoudt is me tot op heden nog
steeds niet helemaal duidelijk) en natuurlijk de prachtige stranden aan de Zwarte Zee. Hier aan deze stranden
wordt het vervolg van de reis besproken. Kiev staat op het programma, het is over twee dagen
onafhankelijkheidsdag, en misschien een bezoek aan Tsjernobyl... om de geschiedenis als het ware mee te
maken.
Meegemaakt hebben we het. Voor $20 per persoon zijn we door beveiligingsmensen illegaal door Tsjernobyl
geleid. De "beveiligingsmensen" waren de leiders van de Tsjernobylmaffia en worden bij geen enkele poort
tegengehouden, hun Westerse gasten dus ook niet.
Naast de vele indrukwekkende beelden van helikopters, ambulances, auto's, huizen, scholen, alles zo verlaten
als het maar kan staat het meeste de angst me nog bij. In de 30 km- zone ging het nog wel. Lekker lunchen,
vast wat wodka, iedereen weet natuurlijk dat dat het enige bekende medicijn is dat werkt tegen
gamma-straling. Dan op naar de 5km-zone. Ondertussen bekruipt je een gevoel van gevaar maar je ruikt het
niet, je ziet het niet en je voelt het niet. We passeren de watertoren met de koelinstallaties, de
ruimtebasis van de USSR, het electriciteits-verdelingsterrein. We zijn nu op 2km van het betonnen schip dat
nu op de plek van de kernreactor staat. We zullen hem niet te zien krijgen. We moeten weg en snel ook, als we
nu nog langer blijven zijn de heren maffiosi bang dat de dames in de groep geen kinderen meer kunnen krijgen.
Op 15 km van de kern kunnen we weer ademhalen. We zijn nu bij de barakken van de militairen. Een handjevol
mannen en vrouwen zitten te kaarten. Zij zijn hier 16 dagen lang, 24 uur per dag achter elkaar voordat ze een
verlof krijgen dat net zo lang duurt. De gedachte speelt door mijn hoofd. Waarschijnlijk zullen zij nooit
kinderen krijgen...
In een dorpje een uur buiten Tsjernobyl wordt er gestopt. De commissaris wordt op de hoogte gesteld van ons
illegale bezoek aan Tsjernobyl. Waarom? Illegaal betekent toch verboden? Na tien minuten komt de commissaris
lachend mee naar buiten. Iedereen krijgt een hand, die van mij wordt nog een keer extra gedrukt. Historici,
en zeker die uit het westen, worden daar met respect behandeld, opdat nooit vergeten wordt wat daar gebeurd
is.
Maar de commissaris heeft nog een verrassing voor ons. Als dank voor ons illegale bezoek aan Tsjernobyl
krijgen we een doos medicijn mee, ofwel 20 literflessen Wodka. Na nog wat watermeloen, tomaat en brood
ingeslagen te hebben trekken we ons terug op een afgelegen weiland om "beter" te worden. Drie uur en 20
flessen later worden we onder Oekraïense volksmuziek officieel "gezond" verklaard.
De chauffeurs zijn nog net iets "gezonder" dan wij, en dat is te merken op de 50km terug naar Kiev. Dat vindt
ook de politie die ons aan de kant haalt voor een alcoholcontrole. Maar ja, de macht van de Tsjernobylmaffia
is groot, saluut en on your way...
|
